Jak wyglądała emigracja po powstaniu styczniowym?

  Odpowiedział Polianna (Joanna Czerniec) na 19 Maj 2016 22:57 CET

Po upadku powstania styczniowego nasiliły się represje na terenie zaboru rosyjskiego. Były nimi zsyłki na Sybir, konfiskaty majątków, zakaz nabywania ziemi przez Polaków, pozbawienie przywilejów szlacheckich ludności mieszkającej na kresach.

Okres represji po powstaniu styczniowym jest nazywany „nocą postyczniową”. „Noc” ta trwała bardzo długo, a represje nasilały się w coraz większym stopniu. Namiestnikiem carskim w Królestwie był Teodor Berg, który donosił carowi o sytuacji politycznej w Warszawie. Przyczynił się on do akcji likwidacyjnej polskich klasztorów, otwarcia uniwersytetu rosyjskiego, a także do wzrostu i ożywienia gospodarczego. Po śmierci Berga, od roku 1874 wraz ze zniesieniem urzędu namiestnika, carat zlikwidował autonomię Królestwa Polskiego i tereny naszego państwa zwały się odtąd Krajem Nadwiślańskim.  Reformy caratu zmierzały do rusyfikacji narodu polskiego, m. in. poprzez wprowadzenie języka rosyjskiego do szkół w latach 1866 – 1885, usuwanie Polaków z administracji, sądownictwa i oświaty. Fala prześladowań dotknęła kościoły katolickie, które były całkowicie niszczone lub zamieniane na cerkwie prawosławne. Szczególnie brutalnie prześladowano unitów, których siłą próbowano nawrócić na prawosławie. Najsurowsze represje wprowadzane były na Ukrainie, gdzie szerzył się terror Murawiewa -Wieszatiela. 

Wielu uczestników powstania postanowiło opuścić kraj. Wśród nich byli też pisarze, którzy brali czynny udział w powstaniu. Emigracja postyczniowa nie była zjawiskiem tak masowym, jak Wielka Emigracja po klęsce powstania listopadowego. Niemniej jednak, wielu ludzi udało się na nią nie tylko z powodów politycznych, ale też ekonomicznych. Oprócz obawy o własne życie oraz strachu przed represjami, opuszczano ojczyznę w poszukiwaniu pracy, „za chlebem”. Zwłaszcza biedota wiejska szukała dla siebie nowych możliwości zarobkowych nie tylko w krajach europejskich, ale też za oceanem. Stąd też głównymi celami podróży stawały się Stany Zjednoczone, Argentyna czy Brazylia.  Oczywiście udawano się też do Europy, gdzie najliczniejszymi skupiskami polonii były: Szwajcaria, Belgia, Wielka Brytania, Francja.